Trong Từ điển văn học (bộ mới), GS. Nguyễn Lộc viết:

Nhờ sang Trung Quốc, nhà thơ mới có thể mượn nhiều đề tài lấy từ lịch sử và hiện tại của nước này để nói những điều ông muốn nói về nước mình, tránh được sự công kích của triều đình nhà Nguyễn.Trong Bắc hành tạp lục không những Nguyễn Du viết nhiều mà còn viết rất hay. Có thể nói những bài thơ chữ Hán hay nhất, thể hiện rõ nhất lòng ưu ái của nhà thơ trước cuộc đời và trước vận mệnh của con người chủ yếu tập trung trong tập thơ là Thái Bình mại ca giả (Người hát rong ở Thái Bình), Trở binh hành (Bài hành về việc binh làm nghẽn đường) và Sở kiến hành (Những điều trông thấy)...[4]

Nhà thơ Xuân Diệu phân tích:

Với Thái Bình mại ca giả và Sở kiến hành, Nguyễn Du đã đặt ngón tay vào tận trong vết thương lở loét của xã hội. Thơ làm lối kể chuyện, rất hiện thực... Riêng bài Sở kiến hành, bốn mẹ con dắt nhau bỏ đất quê đang đói lớn, đi ăn xin dọc đường tha hương. Kế ấy làm sao lâu dài được! Rồi cũng sẽ chết mà thôi. Ngoài ra qua bài thơ, người đọc còn thấy "cái sĩ diện của phong kiến. Càng quan to, càng tỏ ra mình lớn lao sang trọng, tất phải ăn cho chê chán ở nhà (chúng nó thường xuyên ăn ngon đến nỗi sợ cả thịt!), chứ còn giữa những tiệc công khai ê hề, thì không thèm chọc đũa; bọn hầu hạ lau nhau cũng tỏ ra mình quan trọng, vờ rằng cao lương mỹ vị cũng chẳng xứng với chúng...Nguyễn Du nói cụ thể, tỉ mỉ trong hai bài thơ trên, như là chuyện đau khổ của mình.[5]

Nhận xét của GS. Nguyễn Huệ Chi:

Sở kiến hành ghi lại tỉ mỉ hình dáng và tình cảnh bần cùng của một mẹ và ba con. Từng chi tiết cứ xói vào tim người đọc. Ngẫm nghĩ, đấy không còn là mấy mẹ con của một người Trung Quốc nữa, mà là những hình ảnh vô cùng gần gũi - hình ảnh của vô vàn tốp người dân Việt đã phải "đầu đường xó chợ", tức tầng lớp người mà các sử gia phong kiến vẫn quen gọi là "dân phiêu tán". Và Nguyễn Du đã nắm bắt được hiện tượng rất "đắt, rất "tiêu biểu" ấy, để dựng lên thành công một bức tranh điển hình. Chắc hẳn nếu không từng chứng kiến rất nhiều cảnh đời cay đắng ngay trên đất nước mình, nhà thơ khó khó lòng tạo được một kiệt tác như vậy.[6]